وکیل امور کیفری : امور کیفری بخش بسیار مهمی از دعاوی مطروحه در دادگاه ها و دادسراها را تشکیل می دهد که با توجه به آثار و مجازات هایی که می تواند برای شخص متهم در پی داشته باشد، استفاده از یک وکیل امور کیفری در آن ها ضروری به نظر می رسد. در این مقاله به ضرورت استفاده از وکیل امور کیفری و ویژگی های بهترین وکیل امور کیفری می پردازیم. برای استفاده از بهترین وکیل امور کیفری در هر یک از شهرهای کشور می توانید از گروه وکلای ققنوس کمک بگیرید.
دعوای کیفری چیست؟
در ابتدا لازم است به این سوال پاسخ دهیم که اصولا دعوای کیفری چه نوع دعوایی است و چه ویژگی هایی دارد؟ اصولا دعاوی ای که در مراجع قضایی طرح می شوند به دو دسته تقسیم می شوند: دعاوی کیفری و دعاوی حقوقی. دعوای کیفری به دعوایی گفته می شود که در آن به وقوع یک جرم پرداخته می شود. در ماده 2 قانون مجازات اسلامی، جرم به این صورت تعریف شده است: هر رفتاری اعم از فعل یا ترک فعل که در قانون برای آن مجازات تعیین شده است جرم محسوب می‌شود.
بنابراین، طبق این تعریف اگر رفتاری بر اساس قانون مجازاتی نداشته باشد، جرم تلقی نمی شود. به این ترتیب، می توان گفت دعوای کیفری برای اثبات تحقق رفتاری مطرح می شود که ادعا می شود یکی از عناوین مجرمانه بوده و بر اساس قانون دارای مجازات است. برای مثال می توان از عناوین مجرمانه ای مقل قتل، سرقت، کلاهبرداری، جعل، توهین و افترا و … نام برد که افراد می توانند نسبت به ارتکاب آن ها شکایت کنند.
قوانین کیفری
مقررات و احکام مربوط به دعاوی کیفری در قوانینی که قوانین کیفری نامیده می شوند ذکر شده اند. این قوانین یا ماهوی هستند، به این معنا که در آن ها رفتارهای مشخصی با شرایط و ویژگی های مشخص به عنوان جرم شناخته شده اند و یا شکلی هستند که به این معناست که در آن ها جرم انگاری صورت نگرفته بلکه تشریفات و نحوه رسیدگی به جرایمی که در قوانین ماهوی ذکر شده اند مشخص شده است.
مهمترین قانون کیفری ماهوی در ایران، قانون مجازات اسلامی مصوب سال 1392 است و مهمترین قانون کیفری شکلی قانون آیین دادرسی کیفری مصوب سال 1392 است. در کنار این قوانین عمومی و گسترده، قوانین کوچک تری هم وجود دارند که اصطلاحا قوانین خاص نامیده می شوند و به موضوعات مشخص و جزئی تری می پردازند.
برای مثل می توان از قانون مبارزه با قاچاق مواد مخدر، قانون جرایم رایانه ای، قانون مبارزه با پولشویی، قانون نجوه اجرای محکومیت های مالی، قانون قاچاق اسلحه، قانون سقط درمانی، قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، قانون مبارزه با قاچاق انسان، قانون مطبوعات و.. نام برد که به عنوان قانون خاص شناخته و به کار برده می شوند.
مجازات های کیفری چه هستند؟
همانطور که گفتیم، جرم به فعل یا ترک فعلی گفته می شود که در قانون برای آن مجازات تعیین شده باشد. این مجازات می تواند انواع مختلفی داشته باشد. به طور کلی در قانون مجازات اسلامی چهار نوع مجازات به رسمیت شناخته شده است: حد، قصاص، دیه و تعزیر.
حد مجازاتی شرعی است که در فقه امامیه برای رفتارهای مشخصی با شرایط و ویژگی های خاصی ذکر شده است و از سوی قاضی قابلیت هیچ نوع تغییری از تخفیف تا تشدید را ندارد. جرایمی مانند زنا، لواط، قذف، مساحقه، شرب خمر، سرقت حدی و … جرایم حدی هستند. مجازات این جرایم می تواند از شلاق تا اعدام باشد.
قصاص به مجازات جنایت عمدی بر عضو یا نفس انسان دیگر گفته می شود که احکام و مقررات آن از شرع گرفته شده است.
دیه نیز به مبلغ مشخصی می شود که در ازای جنایت غیر عمدی بر عضو یا نفس گفته می شود که میزان آن در شرع معین شده و معادل ریالی آن هر ساله توسط رئیس قوه قضاییه اعلام می شود. دیه همچنین در مواردی که به هر دلیلی اجرای قصاص در جرایم عمدی منتفی می شود به عنوان جایگزین قصاص از مجرم گرفته می شود.
تعزیر به هر مجازاتی گفته می شود که جرو سه مورد بالا نباشد. بر اساس شرع اسلامی، حکومت می تواند برای هر رفتاری که در شرع حرام دانسته شده است، مجازاتی تحت عنوان تعزیر قرار دهد. محدوده مجازات در تعزیر از سوی قانون گذار تعیین می شود و تعیین میزان دقیق آن بر عهده قاضی است. قاضی می تواند در مجازات تعزیری از انواع تخفیف، تشدید، مجازات جایگزین حبس، تعلیق، تعویق و هر نهاد دیگری که در قانون مجازات عنوان شده استفاده کند.
تفاوت دعوای کیفری با دعوای حقوقی چیست؟
دعوای کیفری با دعوای حقوقی تفاوت بسیاری دارد که در زیر به بخشی از آن ها اشاره می کنیم:
- طرح دعوای حقوقی باید حتما در ورقه ای با فرم مخصوص که دادخواست نامیده می شود انجام شود و در صورت عدم رعایت شرایط دادخواست نویسی دعوای حقوقی رد می شود اما طرح دعوای کیفری به موجب شکوائیه است که می تواند در هر فرمی نوشته شود و یا حتی به صورت شفاهی طرح شود.
- در دعوای حقوقی به طرح کننده دعوا خواهان و به طرف مقابل خوانده می گویند اما در دعوای کیفری به طرح کننده دعوا شاکی و به کسی که علیه او شکایت شده مشتکی عنه گفته می شود.
- پرونده حقوقی با استرداد دعوا توسط خواهان مختومه می شود اما در بسیاری از دعاوی کیفری به دلیل جنبه عمومی جرم، حتی با وجود رضایت شاکی پرونده ادامه پیدا می کند.
- رسیدگی به دعاوی کیفری معمولا سریع تر از دعاوی حقوقی انجام می شود.
- در شکایت کیفری اگر متهم به احضاریه مرجع قضایی توجه نکند، جلب می شود اما در صورتی که خوانده دعوای حقوقی در مرجع قضایی حاضر نشود رسیدگی بدون او ادامه پیدا می کند و رای مقتضی صادر می شود.
با توجه به این تفاوت ها پیگیری پرونده های کیفری تخصص و مهارت ویژه ای می طلبد که در وکیل امور کیفری وجود دارد. در ادامه به ویژگی های وکیل امور کیفری پرداخته می شود.
ویژگی های وکیل امور کیفری
وکیل امور کیفری وکیلی است که تخصص و تمرکز حرفه ای خود را بر طرح دعاوی کیفری یا دفاع از متهمان قرار داده است. وکیل امور کیفری علاوه بر آنکه باید از کانون وکلا یا مرکز مشاوران قوه قضاییه در محل فعالیت خود پروانه معتبر داشته باشد، باید فارغ التحصیل رشته حقوق جزا و جرم شناسی از دانشکده حقوق باشد تا بتواند با تسلط بر کلیه قوانین کیفری شکوائیه یا لایحه دفاعی مستدل و مستندی تهیه کند که باعث موفقیت در پرونده موکل خود شود.
وکیل امور کیفری علاوه بر تسلط بر قوانین و مقررات کیفری باید به رویه قضایی جاری در محاکم و دادسراهای کیفری نیز آگاه باشد تا از طرح دعوای نادرست و اتلاف هزینه و انرژی موکل خود جلوگیری کند.
با توجه به نکاتی که گفته شد، پیشنهاد می کنیم در صورت درگیری در یک پرونده کیفری حتما از وکیل امور کیفری بهره مند شوید و اقدامات حقوقی خود را بر اساس مشاوره با وکیل امور کیفری پیش ببرید. برای آشنایی با بهترین وکیل امور کیفری در هر یک از شهرهای سراسر کشور با گروه وکلای ققنوس که دارای تجربه چندین ساله در امور کیفری هستند تماس بگیرید.
در این قسمت به سوالات متداول شما درباره وکیل امور کیفری پاسخ می دهیم:
امور کیفری چه اموری هستند؟
همانطور که در بالا گفته شد، امور کیفری اموری هستند که حول محور تحقق یک جرم در دادسرا یا دادگاه مطرح می شوند و وکیل امور کیفری می تواند به وکالت از شما آن را پیگیری نمیاد.
وکیل امور کیفری در چه مراحلی می تواند به موکل کمک کند؟
استفاده از وکیل امور کیفری در تمامی مراحل رسیدگی به این دعاوی مجاز است.
دسترسی به وکیل کیفری در مرحله دادسرا
دسترسی به وکیل در تمام دعاوی کیفری یک حق مسلم و از جمله حقوق شهروندی است که در تمام نظام های حقوقی در جهان به رسمیت شناخته شده است. این حق، یعنی حق دسترسی به وکیل کیفری برای متهم در تمامی مراحل دادرسی از جمله دادسرا و تحقیقات مقدماتی وجود دارد.
متهم در تمامی مراحل دادرسی در دادسرا یعنی بازجویی، بازداشت و سایر مراحل می تواند به وکیل تعیینی که خود آن را انتخاب می کند دسترسی داشته باشد. در برخی از جرایم که دارای مجازات های خاصی هستند حضور وکیل در کنار متهم به عنوان یک الزام قانونی در نظر گرفته شده است که نقض آن توسط مرجع قضایی یک جرم مجزا محسوب می شود.
این الزام قانونی در تبصره 2 ماده 190 قانون آیین دادرسی کیفری این گونه بیان شده است: در جرائمی که مجازات آن سلب حیات یا حبس ابد است، چنانچه متهم اقدام به معرفی وکیل در مرحله تحقیقات مقدماتی ننماید، بازپرس برای وی وکیل تسخیری انتخاب می کند.
بر اساس تبصره ماده 48 قانون آیین دادرسی کیفری، حق دسنرسی متهم به وکیل تعیینی در مرحله دادسرا محدود شده است. طبق این تبصره در صورتی که عنوان مجرمانه از جمله جرایم امنیتی یا سازمان یافته با مجازات های مذکور در ماده 302 همین قانون باشد، وکیلی که متهم به عنوان وکیل خود انتخاب می کند باید از بین وکلای مورد اعتماد قوه قضاییه باشد. این محدودیت در این تبصره به این صورت بیان شده است: در جرائم علیه امنیت داخلی یا خارجی و همچنین جرائم سازمان‌یافته که مجازات آنها مشمول ماده ۳۰۲ این قانون است، در مرحله تحقیقات مقدماتی طرفین دعوی، وکیل یا وکلای خود را از بین وکلای رسمی دادگستری که مورد تایید رئیس قوه قضائیه باشد، انتخاب می نمایند. اسامی وکلای مزبور توسط رئیس قوه قضائیه اعلام می گردد.
