نشر اکاذیب ؛ جرم نشر اکاذیب
مجازات جرم نشر اکاذیب
نشر اکاذیب به معنی انتشار و اشاعه اخبار دروغ و وقایع خلاف واقع به قصد اضرار به غیر یا تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی می باشد. هر کس به قصد ضرر زدن به دیگران یا تشویش اذهان عمومی اقدام به بیان اکاذیب کند، مجرم محسوب میشود.
در این مقاله به موضوعات ذیل پرداخته شده است:
- تعریف نشر اکاذیب
- عنصر مادی جرم نشر اکاذیب
- شرایط تحقق جرم نشر اکاذیب
- عنصر معنوی جرم نشر اکاذیب
- افترا و توهین به اشخاص
- عنصر قانونی جرم نشر اکاذیب
- جرم نشر اکاذیب از جرایم مطلق است
- مجازات جرم نشر اکاذیب
- اثبات کذب بودن اظهارات با مدعی است
- تفاوت جرم نشر اکاذیب با افترا
- مرجع صالح رسیدگی به جرم نشر اکاذیب رایانهای
- گروه وکلای ققنوس
تعریف نشر اکاذیب
به معنای انتشار اخبار نادرست و وقایع غیر واقعی با هدف آسیب رساندن به دیگران یا تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی است. هرکسی که به قصد آسیب رساندن به دیگران یا ایجاد مزاحمت برای اذهان عمومی دروغ بگوید، یک مجرم محسوب می شود. نشر اکاذیب یک جرم مطلق است و تحقق آن به وقوع آسیب یا اضطراب بستگی ندارد. در دروغ گفتن، اعمال خاصی به شخص یا افرادی نسبت داده نمی شود، بلکه اخبار یا مطالب بی اساس به طور کلی گفته می شود.
عنصر مادی جرم
افشای دروغ یا انتساب یک عمل غیر واقعی به شخص حقیقی یا حقوقی یا مقام است. دروغ گفتن به قصد آسیب رساندن به دیگران با هدف ایجاد تشویش اذهان عمومی جرم است. جرم دیگر نسبت دادن مطالب غیرواقعی به شخص حقیقی یا حقوقی یا مقام رسمی است که مشابه افترا است اما قابل انتساب به مطالب نیست.
عنصر معنوی جرم
استفاده از کلمه (قصد) در ابتدای ماده ۶۹۸ قانون مجازات قانون مجازات اسلامی، عمدی بودن مصادیق دروغ گفتن و نسبت دادن اعمال خلاف واقع به دیگران را تأیید می کند. قسمت دوم عنصر معنوی جرم دروغ گفتن، قصد مرتکب برای بیان چیزی است که جهانیان آن را نادرست می دانند، به عبارت دیگر ارتکاب عمدی یک عمل غیرقانونی، که آن را کینه عمومی می نامند.
در این میان، انگیزه مرتکب عامل دیگری است که توسط قانونگذار بطور استثنایی در ابتدای ماده، هر کسی که قصد آسیب رساندن به دیگران یا ایجاد تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی را داشته باشد، مشخص و آورده شده است.
دروغ گفتن. قصد یا قصد خاص برای نتیجه بخشی از عنصر معنوی جرم نشر اکاذیب نیست و روش انگیزه با بررسی نحوه ارتکاب عمل و شرایط حاکم بر آن و همچنین سایر شواهد تعیین می شود. به عنوان مثال ، اگر فردی که کاندیدای پارلمان است با انتشار مقالات چاپی خود را به دروغ به عنوان تنها نامزد انتخابات محلی معرفی کند، در انگیزه وی برای آسیب رساندن به سایر نامزدها تردیدی وجود ندارد.
عنصر قانونی جرم
ماده ۶۹۸ قانون مجازات قانون مجازات اسلامی عنصر قانونی جرم نشر اکاذیب است. این جرم در قوانین گذشته ایران نیز گنجانده شده است. مطابق بند ب ماده ۲۹۶ قانون مجازات عمومی مصوب ۱۳۱۳،
- هر کسی که قصد آسیب رساندن به دیگران
- یا ایجاد مزاحمت برای اذهان عمومی
- مقامات رسمی از طریق ارسال نامه
- دادخواست
- گزارش
- انتشار، یا توزیع هرگونه مقاله چاپی
- مکتوب
- یا بدون امضا
- به دروغ باشد
- و یا ضمنی اعمال خلاف حقیقت را مستقیماً یا به عنوان نقل قول به شخص یا اشخاص یا مقامات نسبت می دهد، خواه از این طریق خسارت مادی یا معنوی به دیگری وارد شود یا نه. مجازات یک تا دو سال وضع خواهد شد و اگر گزارش یک مقام در صلاحیت وی یکی از جنبه های ذکر شده در بند الف باشد ، وی دو برابر مرتکبین مجازات می شود.
شرایط ارتکاب جرم نشر اکاذیب
شرایط ارتکاب جرم نشر اکاذیب شامل موارد زیر است:
- هدف از ارتکاب این جنایت، ایجاد خسارت مادی یا معنوی به دیگری است
- قصد ایجاد مزاحمت برای مقامات عمومی یا رسمی را دارد
- نامه یا شکایت یا مکاتبه یا دادخواست یا گزارش یا توزیع هرگونه مقاله چاپی یا مکتوب
- مرتکب این جنایت نمی تواند صحت آن اسناد را ثابت کند
افترا و توهین به اشخاص
از طریق انتشار عکس یا فیلم ممنوع است. انتشار هر نوع مطالبی از جمله تهمت، توهین و افترا، فحاشی و استفاده از کلمات ناپسند یا روابط توهین آمیز و غیره برای اشخاص ممنوع است. سنگین اثبات نادرست بودن اظهارات به عهده شاکی است. صرف دروغ بودن این گفته، حتی اگر هدف آن آسیب رساندن باشد، کافی نیست، اما دروغ های گفته شده باید بتوانند به ذهن آسیب برسانند یا مزاحمت ایجاد کنند.
اثبات نادرست ادعاها به عهده شاکی است و اگر مرتکب دفاع بتواند صحت ادعاها را ثابت کند، تبرئه می شود. در دروغ گفتن هیچ ارتباطی با دیگری برقرار نمی شود، اما اخبار یا مطالب بی اساس به طور کلی گفته می شود. در صورت دروغ، طرف می تواند غیر علنی یا رسمی باشد.
جهت عضویت در اینستاگرام حقوقی کلیک کنید
عناصر جرم نشر اکاذیب
جرم نشر اکاذیب یک جرم مطلق است
زیرا تحقق نشر اکاذیب به تحقق آسیب خارجی بستگی ندارد، زیرا اگر صرف عمل بدون توجه به نتیجه جرم، یک جرم باشد، یک جرم مطلق است. در این جرم، انتشار مطالب دروغ و نشر اکاذیب.
دروغ از طرق پیش بینی شده در قانون مجازات اسلامی جرم است و نیازی به رعایت نتیجه نیست. اظهارات شفاهی دامنه جرم نشر اکاذیب را شامل نمی شود، اما نامه ها و شکایات به جای آنکه روی فرم نوشته شوند، می توانند در یک ایمیل قرار بگیرند یا در وب سایت قرار گیرند.
مجازات جرم نشر اکاذیب
بر اساس ماده ۶۹۸ قانون مجازات قانون مجازات اسلامی:
هرکسی که قصد آسیب رساندن به دیگران ایجاد مزاحمت برای اذهان عمومی و یا مقامات رسمی، از طریق:
- نامه ها
- شکایات
- دادخواست ها
- گزارش ها
- توزیع هرگونه مقاله چاپی
- مکتوب بدون امضا
- یا دروغ امضا شده
با همان اهداف نسبت دادن ضمنی یا ضمنی اعمال خلاف واقع مستقیماً یا به عنوان نقل قول به شخص حقیقی یا حقوقی یا مقام، خواه خسارت مادی یا معنوی از طریق آن به هر طریقی وارد شده باشد یا نه، در علاوه بر این در صورت امکان، وی باید به جبران عزت از دو ماه تا دو سال زندان یا تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم شود.
در این ماده قانونگذار اظهارات را شرط مرتکب جرم دانسته است. مطابق ماده ۶ قانون مطبوعات، افترا و توهین به اشخاص با انتشار عکس یا کارتون ممنوع است. انتشار هر نوع مطالبی از جمله تهمت، افترا، فحاشی و استفاده از کلمات ناپسند یا سخنان توهین آمیز و غیره برای اشخاص ممنوع است. انتشارات به جز موارد نقض اصول و احکام اسلام، حقوق عمومی و خصوصی که در این فصل مشخص شده است، رایگان است.
افترا؛
- مقامات
- موسسات
- ارگان ها
- هر شخص در کشور
توهین؛
- به اشخاص حقیقی
- قوقی که دارای حرمت مذهبی هستند، حتی از طریق انتشار عکس یا کارتون
مطابق ماده ۳۰ قانون مطبوعات،
- انتشار هر نوع مطالبی از جمله تهمت
- افترا
- فحاشی
- الفاظ ناشایست
- اظهارات توهین آمیز
برای افراد ممنوع است و مدیر مسئول برای مجازات به دادگاه ها معرفی می شود؛ در صورت استرداد شکایت، پیگرد قانونی در هر مرحله متوقف خواهد شد.
اثبات کذب اظهارات با شاکی است.
علی رغم استفاده قانونگذار از کلمه دروغ در جمع، کذب کذب کافی است و اگر شخصی امری نادرست و غیر واقعی را به روشی که در ماده ۶۹۸ قانون مجازات اسلامی مقرر شده است به دیگری نسبت دهد، عمل وی نشر اکاذیب است.
صرف دروغ بودن این گفته حتی اگر هدف آن آسیب رساندن باشد، کافی نیست، اما دروغ های گفته شده باید بتوانند به ذهن آسیب برسانند یا مزاحمت ایجاد کنند.
اثبات کذب اظهارات به عهده شاکی است و اگر مرتکب در مقام دفاع بتواند صحت اظهارات را ثابت کند، تبرئه می شود. در دروغ گفتن، هیچ ارتباطی با دیگری برقرار نمی شود، اما اخبار یا مطالب بی اساس به طور کلی گفته می شود. در صورت دروغ، طرف می تواند یک شخصیت عمومی یا یک مقام رسمی باشد.
تفاوت جرم نشر اکاذیب و تهمت
هر کسی که با استفاده از اوراق یا اطلاعیه های عمومی، به شخصی یا اشخاصی نسبت دهد که طبق قانون جرم است، مرتکب جرم افترا شده است، و جرم وی هنگامی مشهود است که نتواند افترا را مرتکب شود.
طبق این مقاله، اگرچه ابزار ارتکاب جرم افترا و نشر اکاذیب تقریباً یکسان است و این کار از طریق اوراق یا اطلاعیه انجام می شود و انتشار اطلاعات نادرست شباهت زیادی به افترا دارد زیرا در برخی موارد مطالب غیرواقعی نسبت داده می شود به یک شخص یا مقام اما همانطور که در تعریف جرم افترا ذکر شد، افترا مصداق کفر است و این جرم زمانی مرتکب می شود که مرتکب آن را به شخص یا اشخاصی نسبت دهد که در قانون جرم محسوب می شود و شخص مجرم شناخته می شود.
به دلیل این انتساب خواهد بود. این ممکن است در مورد طرف مقابل صادق باشد، اما وقتی این تهمت را ثابت کند، تبرئه می شود.
جرم نشر اکاذیب عمومیت بیشتری نسبت به جرم افترا دارد و در واقع می توان گفت جرم افترا شاخه ای از جرم نشر اکاذیب است و برخلاف جرم افترا، هرگز نمی تواند صحت این اطلاعات را ثابت کند.
در جرم نشر اکاذیب، شخصی به دلیل نسبت دادن به شخص یا مقام محکوم نمی شود، بلکه فقط به دلیل انتشار اطلاعات نادرست، صرف نظر از قصد ناشر، وی محکوم و مجازات می شود.
مرجع صالح در مورد تحقیق جرم نشر اکاذیب رایانه ای
دادگاهی است که در صلاحیت آن مطالب جعلی و توهین آمیز در فضای مجازی بارگذاری می شود و در واقع محل جرم محسوب می شود.
وکلای ققنوس
با توجه به اهمیت روند رسیدگی به پرونده های کیفری که برای مرتکبین آن در قانون مجازات تعیین شده است، بهتر است قبل از هر اقدام در دفاع از خود در دادگاه کیفری از مشاوره و وکالت وکیل کیفری بهره مند شوید تا در وقت و هزینه صرفه جویی شود و حق و حقوق شخص ضایع نشود.
سئوالات و مشکلات حقوقی درمورد پرونده های کیفری را با وکیل کیفری تهران مربوط به وکلای ققنوس مطرح نمایید تا در کوتاهترین زمان ممکن پاسخگوی شما باشند.