اعاده حیثیت یکی از اصطلاحات حقوقی است که معنای دقیق تخصصی و حقوقی آن و روندی که برای انجام آن طی می شود با معنایی که در میان عامه مردم رواج دارد متفاوت است. در این مقاله با مفهوم اعاده حیثیت در حقوق آشنا می شوید و می توانید در صورت نیاز از آن استفاده کنید.
برای آشنایی بیشتر و استفاده از اطلاعات دقیق تر حقوقی بهتر است با یک وکیل پایه یک کیفری در این خصوص مشورت کنید. گروه وکلای ققنوس متشکل از بهترین و مجرب ترین وکلای پایه یک کیفری در سراسر کشور هستند که می توانند بهترین خدمات حقوقی را با کمترین قیمت به شما عرضه کنند. در ادامه این مقاله مفهوم اعاده حیثیت، موارد انجام آن، شیوه انجام اعاده حیثیت و شرایط شکوائیه اعاده حیثیت برای شما بیان خواهد شد. با ما در ادامه این مقاله همراه باشید.
اعاده حیثیت به چه معناست؟
اعاده حیثیت به عنوان یک نهاد حقوقی دارای مفهوم و تعریف قانونی خاص خود است. یکی از انواع حقوقی که به عنوان حقوق بنیادین برای تمام انسان ها به رسمیت شناخته می شود حقوق معنوی آن هاست که اعتبار و آبرو در میان دیگران یکی از مهمترین آن ها محسوب می شود. هر گونه رفتاری که به حقوق بدیهی افراد تعرض کرده و آن را زیر پا بگذارد به عنوان جرم قابل مجازات است.
تعرض و تعدی به حقوق معنوی انسان ها و از جمله آن ها اعتبار و آبروی اشخاص یکی از این موارد است که بر اساس قانون می توان آن را مورد تعقیب و رسیدگی قرار داد.
در اینجا مساله اعاده حیثیت مطرح می شود. اعاده حیثیت در معنای حقوقی آن عبارت از اقدام حقوقی نسبت به کسی است که نسبت ناروایی و نادرستی را به کسی وارد نموده و به اعتبار و آبروی آن شخص آسیب وارد کرده است. این نسبت ناروا و نادرست می تواند متضمن انتساب یک جرم یا بیان مطالبی کذب و دروغ علیه فرد باشد که به آن فرد این حق را می دهد که نادرستی آن را در دادگاه ثابت کرده و در اصطلاح حقوقی از خود اعاده حیثیت کند.
اعاده حیثیت چگونه انجام می شود؟
در قسمت قبل با مفهوم اعاده حیثیت در حقوق ایران آشنا شدید. در این بخش به شما توضیح می دهیم که اعاده حیثیت به چه صورت انجام می شود. برای انجام اعاده حیثیت باید علیه جرم افترا یا نشر اکاذیب شکواییه نوشته و از این جرایم در دادگستری شکایت کنید. توصیه می شود نگارش شکواییه اعاده حیثیت و به طور کلی دفاع از خود در جلسات دادرسی را به یک وکیل پایه یک کیفری که دارای تخصص در طرح شکایت اعاده حیثیت است واگذار نمایید؛ زیرا امور کیفری از تخصص بالایی برخوردارند و افراد عادی بدون تحصیلات حقوقی نمی توانند از عهده آن بر آیند.
پس از تنظیم شکواییه اعاده حیثیت با عنوان شکایت از افترا یا نشضر اکاذیب توسط وکیل پایه یک دادگستری، باید این شکواییه را به دفتر خدمات قضایی تحویل دهید تا از طریق سامانه مربوط به امور قضایی آن را ثبت کند. پس از ثبت شکواییه اعاده حیثیت در سامانه، دادسرا مراحل بررسی شکایت شما را آغاز می کند و در صورت درست تشخیص دادن آن قرار جلب به دادرسی صادر کرده و پرونده را به دادگاه صالح از لحاظ صلاحیت ذاتی و محلی ارسال می کند.
مجازات اعاده حیثیت در قانون
مجازات اعاده حیثیت در قانون بسته به اینکه تهمت ناروا به شخص چگونه صورت گرفته باشد، متفاوت است. در این بخش مواد قانونی مربوط به مجازات اعاده حیثیت را بررسی می کنیم که شامل موراد زیر است.
ماده 697 قانون مجازات اسلامی: هر کس به وسیله اوراق چاپی یا خطی یا به وسیله درج در روزنامه و جرائد یا نطق در مجامع یا به هر وسیله دیگر به کسی امری را صریحاً نسبت دهد یا آن‌ها را منتشر نماید که مطابق قانون آن امر جرم محسوب می شود و نتواند صحت آن اسناد را ثابت نماید جز در مواردی که موجب حد است به جزای نقدی درجه شش محکوم خواهد شد.
ماده 698 قانون مجازات اسلامی: هر کس به قصد اِضرار به غیر یا تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی به وسیله نامه یا شکواییه یا مراسلات یا عرایض یا گزارش یا توزیع هرگونه اوراق چاپی یا خطی با امضاء یا بدون امضاء اکاذیبی را اظهار نماید یا با همان مقاصد اعمالی را بر خلاف حقیقت رأساً یا به عنوان نقل قول به شخص حقیقی یا حقوقی یا مقامات رسمی تصریحاً یا تلویحاً نسبت دهد اعم از اینکه از طریق مزبور به نحوی از انحاء ضرر مادی یا معنوی به غیر وارد شود یا نه علاو‌ه بر اعاده حیثیت در صورت امکان، باید به حبس از یک ماه تا یک سال و یا شلاق تا (۷۴) ضربه محکوم شود.
ماده 699 قانون مجازات اسلامی: هر کس عالماً عامداً به قصد متهم نمودن دیگری آلات و اَدَو‌ات جرم یا اشیایی را که یافت شدن آن در تصرف یک نفر موجب اتهام او می گردد بدون اطلاع آن شخص در منزل یا محل کسب یا جیب یا اشیایی که متعلق به او‌ست بگذارد یا مخفی کند یا به نحوی متعلق به او قلمداد نماید و در اثر این عمل شخص مزبور تعقیب گردد، پس از صدور قرار منع تعقیب و یا اعلام برائت قطعی آن شخص، مرتکب به حبس از سه ماه تا یک سال و شش ماه و یا تا (۷۴) ضَربه شلاق محکوم می شود.
مهلت زمانی برای اعاده حیثیت چقدر است؟
برای اقدام به اعاده حیثیت مهلت قانونی تعریف شده است و فرد شاکی نمی تواند در هر زمان که خواست اقدام به اعاده حیثیت نماید. این مهلت قانونی به طور کلی در ماده 106 قانون مجازات اسلامی گفته شده است: در جرائم تعزیری قابل گذشت هرگاه متضرر از جرم در مدت یک سال از تاریخ اطلاع از وقوع جرم، شکایت نکند، حق شکایت کیفری او ساقط می‌شود مگر اینکه تحت سلطه متهم بوده یا به دلیلی خارج از اختیار، قادر به شکایت نباشد که در این صورت مهلت مزبور از تاریخ رفع مانع محاسبه می‌شود. هرگاه متضرر از جرم قبل از انقضای مدت مذکور فوت کند و دلیلی بر صرف نظر وی از طرح شکایت نباشد هر یک از ورثه وی در مهلت شش ماه از تاریخ وفات حق شکایت دارد.
بنابراین اگر مبنای اعاده حیثیت جرم نشر اکاذیب باشد، باید تا مدت یک سال پس از اطلاع از وقوع جرم این شکایت را مطرح نمود و اگر مبنای اعاده حیثیت جرم افترا باشد، بهتر است بلافاصله پس از صدور حکم برائت از دادگاه اقدام به شکایت از جرم افترا کنید.
اعاده حیثیت توسط گروه وکلای ققنوس
همان طور که در بالا اشاره شد، اعاده حیثیت یک امر کیفری و در نتیجه تخصصی است که بهتر است توسط یک وکیل پایه یک کیفری متخصص انجام شود. گروه وکلای ققنوس مجموعه ای از وکلای پایه یک کیفری با سابقه ای طولانی در امور کیفری هستند که می توانند احتمال موفقیت شما در هر پرونده کیفری و از جمله اعاده حیثیت را افزایش دهند. برای برخورداری از بهترین وکیل پایه یک کیفری در هر شهر و استان می توانید با متخصصان ما در گروه وکلای ققنوس تماس بگیرید.